Blog 05062014

Choć za utrudnianie kontroli prowadzonej przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów można nałożyć kary pieniężne w wielu okolicznościach oraz na różne osoby, to okazuje się, że przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, który unika przekazania określonych informacji, może pozbyć się takiego problemu w stosunkowo nieskomplikowany sposób. Prezes UOKIK nie ukarze za brak ujawnienia informacji przedsiębiorcy, który zakończył prowadzenie działalności gospodarczej.

Kompetencje Prezesa UOKIK obejmujące nakładanie kar pieniężnych za  utrudnianie kontroli przedsiębiorcy są bardzo szerokie i mogą dotyczyć wielu osób związanych z ograniczonym dostępem do poszukiwanych informacji.

Obecne brzmienie art. 108 Ustawy z dnia 16 lutego 2007 r.  o ochronie konkurencji i konsumentów pozwala na nałożenie kary w wysokości do pięćdziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia za nieudzielenie lub udzielenie wprowadzających w błąd informacji żądanych przez Prezesa UOKIK m.in na :

  • osobę pełniącą funkcję kierowniczą;
  • osobę wchodzącą w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy;
  • osobę upoważnioną przez kontrolowanego;
  • posiadacza lokalu mieszkalnego, pomieszczenia, nieruchomości lub środka transportu, co do których istnieją uzasadnione przypuszczenia, że mogą znajdować się tam poszukiwane dokumenty lub informacje;
  • osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa będącą pracownikiem kontrolowanego;
  • świadków w nieuzasadniony sposób odmawiających zeznań

Obecnie trwają prace legislacyjne nad Ustawą o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. ( uchwalona przez Senat), których wynikiem będzie modyfikacja ww. zasad np. przez wprowadzenie limitów kar (5000 zł dla świadka oraz biegłego za odmowę zeznań lub nieusprawiedliwione niestawiennictwo). Niemniej jednak katalog podmiotów zagrożonych  nie zostanie ograniczony.

W tym kontekście, w odczuciu społecznym, dziwić musi sytuacja, w której Prezes UOKIK nie może jednak ukarać przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, który w trakcie trwania postępowania po prostu działalność tą zakańcza.

Jedna z niedawno opublikowanych decyzji Prezesa UOKIK (Decyzja DDK 11/2013 z dnia 31 grudnia 2013 r.) dotyczy przedsiębiorcy prowadzącego niegdyś działalność gospodarczą pod nazwą Work of World Aleksander Zych. Jest to przedsiębiorca związany z działalnością serwisu internetowego karierowo.com, który swojego czasu był oskarżany przez wielu Internautów nie tylko o naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, ale nawet o oszustwa.

W kwietniu 2013 r. Prezes UOKIK wszczął przeciwko ww. przedsiębiorcy postępowanie mające na celu wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów lub czy miało miejsce naruszenie chronionych prawem interesów konsumentów uzasadniające podjęcie działań określonych w odrębnych ustawach, w związku  z działalnością serwisu internetowego karierowo.com.

Zawiadamiając o wszczęciu Prezes UOKIK zażądał udzielania określonych informacji, których przedsiębiorca nie przedstawił. Prezes ponowił żądanie, które również pozostało bezskuteczne.

W konsekwencji w lipcu 2013 r. Prezes UOKIK wszczął z urzędu postępowanie w sprawie nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej, o której mowa w art. 106 ust. 2 pkt 2 Ustawy z tytuł nieudzielenia informacji żądanych przez Prezesa UOKIK .  Zgodnie z tym przepisem  przedsiębiorcy są obowiązani do przekazywania wszelkich koniecznych informacji i dokumentów na żądanie Prezesa Urzędu, a samo żądanie  powinno zawierać:

  1. wskazanie zakresu informacji; 
  2. wskazanie celu żądania; 
  3. wskazanie terminu udzielenia informacji; 
  4. pouczenie o sankcjach za nieudzielenie informacji lub za udzielenie informacji nieprawdziwych 
  5. lub wprowadzających w błąd. 

Przedsiębiorca natomiast zakończył prowadzenie działalności z końcem czerwca 2013 r.  a z dniem 1 sierpnia 2013 r. został wykreślonych z CEIDG. Choć wykreślenie nastąpiło już po wszczęciu postępowania w jego trakcie nie posiadał on już statusu przedsiębiorcy.  W konsekwencji powyższego Prezes UOKIK doszedł do wniosku, że postępowanie w przedmiocie nałożenia kary stało się bezprzedmiotowe i dokonał jego umorzenia. 

Rezultat mamy taki, że Prezes UOKIK od przedsiębiorcy nie uzyskał jakichkolwiek informacji, a przedsiębiorca uniknął kary związanej z utrudnianiem kontroli i brakiem wykonania zarządzenia.  Oczywiście nie wyłączało to możliwości uzyskania stosownych informacji z innych źródeł – za pomocą innych środków dowodowych, jednak metoda, która z reguły okazuje się najprostsza w tym wypadku nie dała jakiegokolwiek rezultatu.

Podstawą tego rozstrzygnięcia jest problematyka statusu przedsiębiorcy na gruncie Ustawy. Status taki można przypisać wielu podmiotom, co nie rzadko jest przedmiotem równie wielu wątpliwości (szkoły wyższe, gminy). Nie ma jednak wątpliwości, że status taki utraci osoba fizyczna, która zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej – niezależnie od tego jak poważnych naruszeń zbiorowych interesów konsumentów się dopuściła.

Na pocieszenie konsumentom można dodać, że dla roszczeń indywidualnych zakończenie działalności gospodarczej nie ma istotnego znaczenia i nie tamuje ich dochodzenia na drodze postępowania cywilnego. Co więcej, przy takiej formie prowadzania działalności gospodarczej ewentualne uwzględnienie roszczenia będzie umożliwiać sięgnięcie do majątku osobistego przedsiębiorcy. Podkreślam to, gdyż nie toleruję medialnych nagonek na poszczególne decyzje Prezesa UOKIK, opartych o zarzut „konsument z tego nic nie ma”.

2 komentarze

  • Abstrahując zupełnie od tego przypadku, warto dodać, że jeżeli jednak przedsiębiorca wykreślił się z CEIDG, ale faktycznie prowadzi cały czas taką samą działalność jak to robił wcześniej (tylko w formie niezarejestrowanej) to podstawy do ukarania cały czas występują, bo statusu nie stracił 🙂

  • Zgadzam się, że samo wykreślenie z CEIDG nic nie zmienia – analogicznie jak choćby w przypadku spraw związanych z naruszeniem ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

    W sprawach roszczeń indywidualnych często pojawia się związany z tym problem czy konsument korzysta w ogóle z uprawnień konsumenckich (np. uprawnienie do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny) jeśli nabył towar od osoby niezarejestrowanej, ale faktycznie wykonującej działalność gospodarczą (np. przez znany portal aukcyjny). Podobnie i w tym wypadku o statusie przedsiębiorcy decydują okoliczności faktyczne (zorganizowanie, ciągłość działalności ,charakter zarobkowy itp.)

Zostaw komentarz

*