Od 01 stycznia 2023 r. w Ustawie o prawach konsumenta obowiązują nowe przepisy dotyczące zgodności towaru z umową. Zmiany w dotychczasowych przepisach zawdzięczamy konieczności zaimplementowania do polskiego porządku prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r., zwanej potocznie dyrektywą towarową.
W praktyce, wspomniane przepisy dotyczą zgodności towaru z umowami zobowiązującymi przedsiębiorcę do przeniesienia własności towaru na konsumenta, a więc w szczególności umowy sprzedaży, umowy dostawy czy umowy o dzieło będące towarem (np. umowa o dzieło polegająca na wykonaniu przez przedsiębiorcę drewnianych mebli na specjalne zamówienie lub elementów ogrodzenia). Z uwagi na obowiązywanie art. 43a Ustawy o prawach konsumenta do powyższych umów, w relacji konsument – przedsiębiorca, nie stosuje się przepisów Kodeksu Cywilnego dotyczących rękojmi za wady. Zastosowanie będą znajdowały wyłącznie przepisy ustawy konsumenckiej, a więc przepisy rozdziału 5a Ustawy o prawach konsumenta.
Pojęcie „towar” przy ocenie jego zgodności z umową powinniśmy pojmować szeroko, gdyż zgodnie z art. 2 pkt 4a Ustawy o prawach konsumenta przez towar należy rozumieć rzecz ruchomą, a także wodę, gaz i energię elektryczną, w przypadku gdy są oferowane do sprzedaży w określonej objętości lub ilości. Ustawodawca wyróżnił także specjalną kategorię towaru tj. towar z elementem cyfrowym, któremu poświęcony zostanie odrębny wpis, w ramach niniejszego bloga.
Opowiadając już bezpośrednio na pytanie zawarte w tytule – zgodnie z art. 43b Ustawy o prawach konsumenta – towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:
1) opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność,
2) przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w chwili zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.
Oprócz powyżej wskazanych cech towar, aby został uznany za zgodny z umową, musi również:
1) nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk;
2) występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może rozsądnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, w szczególności w reklamie lub na etykiecie, chyba że przedsiębiorca wykaże, że:
a) nie wiedział o danym publicznym zapewnieniu i oceniając rozsądnie, nie mógł o nim wiedzieć,
b) przed zawarciem umowy publiczne zapewnienie zostało sprostowane z zachowaniem warunków i formy, w jakich publiczne zapewnienie zostało złożone, lub w porównywalny sposób,
c) publiczne zapewnienie nie miało wpływu na decyzję konsumenta o zawarciu umowy;
3) być dostarczany z opakowaniem, akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia konsument może rozsądnie oczekiwać;
4) być takiej samej jakości jak próbka lub wzór, które przedsiębiorca udostępnił konsumentowi przed zawarciem umowy, i odpowiadać opisowi takiej próbki lub takiego wzoru.
Zgodność towaru z umową, oprócz wypełniania wyżej wskazanych cech rozciąga się również na jego prawidłowy montaż. Towar niewłaściwie zamontowany przez przedsiębiorcę lub na jego odpowiedzialność nie będzie kwalifikowany jako towar zgodny z umową. To samo dotyczy sytuacji, w której konsument osobiście dokona niewłaściwego montażu towaru z powodu błędów znajdujących się w instrukcji dostarczonej przez przedsiębiorcę.
Powyższe wskazuje, że dopiero po łącznym spełnieniu wszystkich wymienionych przesłanek będziemy mieli do czynienia z towarem, który jest zgodny z umową. W przypadku braku takiej zgodności, aktualizuje się odpowiedzialność przedsiębiorcy względem konsumenta oraz uprawnienie konsumenta do skorzystania z ochrony prawnej, jaką gwarantują mu przepisy Ustawy o prawach konsumenta tj. art. 43c i następne.