Feel free to use this image, just link to www.SeniorLiving.Org This photo required alot of editing in PS. I like the color and the gausian blur on this one.

Choć w praktyce obrotu gospodarczego funkcjonuje wiele oświadczeń o wyrażaniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, to sformułowanie wzoru, gwarantującego całkowitą zgodność z prawem nie jest łatwe. Wynika to przede wszystkim z różnorodności celu wykorzystania danych osobowych oraz okoliczności udzielania zgody. Choć opracowanie prawidłowego oświadczenia wymaga uwzględnienia tych aspektów w konkretnej sprawie, to bardzo pomocne może być skorzystanie z  decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Zastosowanie klauzuli zgody na przetwarzanie danych osobowych jest powszechne w wielu dziedzinach prowadzonej działalności gospodarczej. Nic więc dziwnego, że przedsiębiorcy często poszukują rozwiązań, których wykorzystanie zagwarantuje im poczucie bezpieczeństwa oraz możliwość późniejszego wykorzystania gromadzonych danych dla celów, które zostały wyznaczone.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych prowadzi  kompleksową politykę informacyjną dot. prawidłowości przetwarzania danych osobowych. Na stronie www.giodo.gov.pl można znaleźć wiele informacji dotyczących prawidłowych zasad konstruowania klauzuli zgody na przetwarzanie danych osobowych, z uwzględnieniem przepisów ustawy o ochronie danych osobowych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych. Przyjmuje się, że klauzula zgody, musi zostać sformułowana w sposób jednoznaczny i wyróżniać się spośród innych informacji i oświadczeń podmiotu, który chce uzyskać zgodę. Dodatkowo klauzula zgody powinna precyzyjnie i wyraźnie wskazywać cel, w jakim została udzielona.

Niemniej jednak GIODO nie zdecydował się w materiałach informacyjnych na opublikowanie wzoru klauzuli, którą traktuje jako prawidłową. Zapewne przyczyną jest tu wskazana powyżej różnorodność sytuacji, w których zgoda znajduje zastosowanie, co nie zmienia tego, iż wielu przedsiębiorców uznałoby z pewnością taki wzór za pomocny i stanowiący podstawę do ewentualnych modyfikacji.

Jest to szczególnie istotne z uwagi na to, że treść klauzuli zgody na przetwarzanie danych osobowych, jest również oceniana pod kątem ewentualnych naruszeń zbiorowych praw konsumentów, w tym w szczególności pod kątem ewentualnego uznania klauzuli za niedozwolone postanowienie umowne. Przykładowo warto wskazać tu pozycję 880 Rejestru klauzul niedozwolonych :

Równocześnie Uczestnik gremium wyraża zgodę na przetwarzanie i przekazywanie swoich danych osobowych innym instytucjom. Dane osobowe podawane są dobrowolnie, jednak są niezbędne do zawarcia umowy”

Postanowienie to zostało ocenione krytycznie, gdyż nie pozwala konsumentowi na rzeczywisty wybór zakresu przetwarzania jego danych (wyłącznie w celu wykonania umowy czy też w innych bliżej nieokreślonych celach). W praktyce konsument, podpisując umowę zawierająca kwestionowaną klauzulę musi automatycznie wyrazić zgodę na przetwarzania jego danych osobowych w innym celu, co pozostaje w sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumentów.

W toku postępowania w przedmiocie naruszania zbiorowych interesów konsumentów, decyzją z dnia 31 października 2012 r. Prezes UOKIK przyjął zobowiązanie przedsiębiorcy do zmiany kwestionowanych postanowień umowy przez wprowadzenie klauzuli zgody na przetwarzanie danych osobowych wskazanej w treści Decyzji RLU 26/2012.

Warto zapoznać się z zaakceptowanym przez Prezesa UOKIK wzorem, który może być pomocny przy konstruowaniu klauzul zgód na przetwarzanie danych osobowych. Choć decyzja Prezesa UOKIK nie ma oczywiście charakteru źródła prawa, to można zakładać, że zastosowanie analogicznej klauzuli nie powinno wiązać się z zarzutami ze strony organów ochrony praw konsumentów.

„Pkt 11. Dane osobowe
1) Najemca potwierdza, że podane do Umowy dane są prawdziwe.
………………
Podpis najemcy
2) Najemca*
-wyraża zgodę na umieszczenie jego danych osobowych w bazie danych Wynajmującego, który będzie ich administratorem, na ich przekazywanie osobom trzecim, a także na ich przetwarzanie zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz. 926 ze zm.) w zakresie, w jakim jest to niezbędne do realizacji Umowy, oraz do jej zabezpieczenia finansowego. Najemca oświadcza, że został poinformowany o prawie wglądu do swoich danych i możliwości żądania uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania oraz czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia.
– nie wyraża zgody na umieszczenie jego danych osobowych w bazie danych Wynajmującego dla celów realizacji Umowy i jej zabezpieczenia finansowego,
………………
Podpis najemcy
3) Najemca*
-wyraża zgodę na umieszczenie jego danych osobowych w bazie danych Wynajmującego, który będzie ich administratorem, na ich przekazywanie osobom trzecim, a także na ich przetwarzanie zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz. 926 ze zm.) w celach marketingowych. Najemca oświadcza, że został poinformowany o prawie wglądu do swoich danych i możliwości żądania uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania oraz czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia.
-nie wyraża zgody na umieszczenie jego danych osobowych w bazie danych Wynajmującego dla celów marketingowych,
………………
Podpis najemcy
………………………………………………………………………………………
* zaznaczyć właściwe”

Zdaniem Prezesa UOKIK ww. klauzula daje konsumentowi pełny wybór co do zakresu przetwarzania jego danych osobowych i pozwala decydować o jego danych osobowych oraz zakresie ich udostępniania.

Mógłbym jedynie przypomnieć, że dla wykorzystania danych w celu zawarcia lub wykonania umowy zgoda nie jest w ogóle potrzebna (art. 23 ust.  1 pkt. 3 ww. Ustawy), co czyni drugi punkt przytoczonej klauzuli fakultatywnym. (szerzej wpis: Zgoda na przetwarzanie danych osobowych jako niedozwolone postanowienie umowne )

Nie oceniam klauzuli merytorycznie, gdyż jej wykorzystanie wymaga odniesienia do konkretnego zastosowania, jednak mam nadzieję, że akceptacja Prezesa UOKIK dla powyższej klauzuli pozwoli spać spokojniej tym, którzy poszukują bezpiecznego wzoru zgody na przetwarzanie danych osobowych.

6 komentarzy

  • Robert pisze:

    Dobre … gratuluję ale tylko komentarza. Ciekawe ile czasu zajmie GIODO wysadzenie tej „wzorcowej” klauzuli zgody.

    • Dziękuję za komentarz. Wpis traktuję raczej jako ciekawostkę. Nie uznaję bezmyślnego stosowania jakiegokolwiek wzoru bez dokonanie indywidualnego odniesienia.

      Niemniej jednak w teorii wzór powinien być zgodny z prawem – w końcu Prezes UOKIK również ocenia postanowienie wzorca pod tym kątem.

      Zgadzam się natomiast, że w postępowaniu przed GIODO taka argumentacja może nie znaleźć zrozumienia.

      • Robert pisze:

        No właśnie i na tym polega problem „w teorii wzór powinien być zgodny z prawem”… zgadzam sie w zupełności.

        Bez przesadnego wnikania w szczegóły, wydaje mi się, że nowelizacja ustawy o ochronie danych osobowych z dniem 01.05.2004r., przy obowiązku informacyjnym zastapiła „wgląd” w dane prawem „dostępu” do danych.

        • W tym zakresie nie uznawałbym jednak akceptacji Prezesa za szczególnie karygodną. Zakres tych pojęć jednak jest podobny, a rozchodzi się o to czy konsument ma świadomość, że może zapoznać się ze wszystkimi danymi osobowymi, które go dotyczą.

  • Lucart pisze:

    A jakieś informacje odnośnie RODO ?

    • Należy mieć na uwadze, że wpisy na Blogu dotyczą stanu prawnego z momentu ich powstania. Blog nie jest serwisem, ani platformom doradztwa prawnego i dlatego wpisy nie są aktualizowane w związku ze zmianami prawa – nie jest to możliwe.

Zostaw komentarz

*